Steun ons:
Doneer Online
Vriendenloterij
Wordt gesteund door:
VriendenloterijStichting DierenLot

Wetgeving

De laatste decennia heeft er een omslag plaatsgevonden in de negatieve ontwikkelingen rond de das. Vooral door de inzet van Stichting Das & Boom is de das in Brabant voor uitsterven behoed. In de laatste decennia van de vorige eeuw heeft zij overheden in laten zien dat de das zonder beschermende maatregelen ten dode opgeschreven was. Zo zijn er wetten aangenomen en maatregelen genomen om een verdere teruggang tegen te gaan. In de Wet natuurbescherming is de das een beschermde diersoort, die niet gedood, verontrust of anderszins verstoord mag worden. Volgens de wet is het verboden in het bezit te hebben, importeren, exporteren, kopen, verkopen, ruilen, transporteren en gebruiken voor commerciële doeleinden Europese dassen en onderdelen en producten verkregen van hen.
Ook is de burcht beschermd en mag deze niet vernield of betreden worden. Het uitgangspunt van de wet is dat geen schade mag worden toegebracht aan beschermde dieren, tenzij dit uitdrukkelijk is toegestaan. In gevallen waarin de ingreep van zwaarwegend maatschappelijk belang is en het onvermijdelijk is dat er schade wordt toegebracht, moet ontheffing worden aangevraagd. In dergelijke gevallen wordt onderzocht of de ingreep plaats mag vinden en vastgesteld welke compenserende maatregelen genomen dienen te worden. Verder is in de Natuurbeschermingswet onder meer de bescherming vastgelegd van gebieden die als beschermd natuurmonument zijn aangewezen.
Meer informatie over de strekking van de Wet natuurbescherming en de bescherming van de das en zijn burcht.

Voorzieningen

Om het grote aantal slachtoffers door het verkeer te verminderen zijn er in de loop der jaren veel voorzieningen getroffen. Zo zijn er in Brabant, tot en met 2022, ca. 360 faunatunnels en 1350 andere faunavoorzieningen aangelegd om onder andere de das ongehinderd drukke wegen te laten passeren. Daarnaast wordt er hard gewerkt aan een plan om grote natuurgebieden met elkaar te verbinden door middel van zogenaamde ecologische verbindingszones. Via deze EVZ's kunnen diersoorten ongehinderd van het ene naar het andere natuurgebied trekken.
Drukke (snel-)wegen worden overbrugd door ecoducten; begroeide viaducten die de dieren beschutting bieden. Op die manier kunnen dassen zich verspreiden (migratie) en vindt uitwisseling plaats tussen bestaande populaties. Das & Boom heeft enkel en alleen een adviserende rol. Deze voorzieningen zijn het eigendom van de overheden. Helaas zijn nog niet altijd alle locale overheden overtuigd van het nut van dergelijke maatregelen. Met name in gebieden waar de das de laatste jaren opnieuw is gesignaleerd, ontbreekt het aan maatregelen om de das te beschermen. De provincie Brabant kan bij de stimulering van dergelijke maatregelen een belangrijke rol spelen.
Meer informatie over dassenvoorzieningen.

Herintroductie / bijplaatsing


Herintroductie is het uitzetten van verdwenen of bedreigde, oorspronkelijk inheemse, dieren in de vrije natuur met als doel een zelfstandige duurzame populatie te bevorderen of deze opnieuw te stichten.
Bijplaatsen (repopulatie) is het uitzetten van dieren in een bestaande populatie om een duurzame populatie te bevorderen.
Door het opvangen van verweesde dassen en deze uit te zetten in natuurgebieden heeft Stichting Das & Boom bijgedragen aan het herintroduceren van dassen op plaatsen waar ze niet meer voorkwamen. Een voorbeeld hiervan zijn de Loonse en Drunense Duinen. Dankzij deze inspanningen is hier weer een levensvatbare populatie aanwezig, die zich gestaag uitbreidt (zie verspreiding).
De weesdassen krijgen een hartelijk onthaal bij de bijplaatsing op de Strabrechtse Heide.
Een warm onthaal
Ook zijn er in Noord-Brabant op diverse plaatsen dassen bijgeplaatst. Zo zijn er bijvoorbeeld in 2013 vijf verweesde dasjes bijgeplaatst in de Strabrechtse Heide om de lokale populatie te versterken.
Weesdasjes krijgen een toekomst op de Strabrechtse Heide
Bijplaatsing Strabrechtse Heide

Beschermende maatregelen

Natuurorganisaties in Brabant dragen bij aan de bescherming door extra scherp op burchten te letten en bezoekers uit kwetsbare gebieden te weren. Daarnaast worden natuurgebieden door de wijze van beheer die er wordt toegepast (meer) geschikt gemaakt voor de das. Hierbij valt te denken aan het creëren van open plekken in bossen, het bemesten van graslanden, het aanplanten van heggen en houtwallen. Daardoor ontstaan geschikte leefgebieden, waarin de das voldoende voedsel vindt en zich veilig kan verplaatsen.
Door bij (bos-)werkzaamheden attent te zijn op de aanwezigheid van dassenburchten kan vernieling worden voorkomen. De burcht wordt in dergelijke gevallen gemarkeerd en ontzien. Werkzaamheden in de nabijheid van een dassenburcht vinden slechts plaats in de periode van 1 juli tot 1 december.
Als vuistregel wordt gehanteerd: de werkzaamheden mogen niet plaatsvinden binnen een afstand van 20 meter van de buitenste pijpen van de dassenburcht.
Als desondanks tóch werkzaamheden op de burcht dienen plaats te vinden moet hiervoor ontheffing worden aangevraagd bij het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Het betreden van een dassenburcht is immers bij de Wet natuurbescherming verboden.
    Gedragscode soortenbescherming bosbeheer 2022

Effecten

De beschermende maatregelen hebben ertoe geleid dat de das in Brabant de laatste jaren aan een opmars is begonnen vanuit zijn oostelijke bolwerk richting het westen van de provincie. Deze migratie voltrekt zich echter in een zeer traag tempo. Het zal nog minimaal tot het eind van deze eeuw duren voordat de das zijn oorspronkelijke leefgebied heeft herbezet. Voorlopig is dit nog een utopie.